W świecie urządzeń pomiarowych pojęcia „legalizacja” i „kalibracja” są często mylone. Choć oba procesy dotyczą dokładności pomiarów, mają zupełnie inne cele i przebieg. Każdy przedsiębiorca korzystający z wag w działalności gospodarczej powinien znać różnicę między nimi, by świadomie zadbać o zgodność z przepisami oraz rzetelność pracy urządzenia.
Co to jest legalizacja?
Legalizacja to formalny proces sprawdzania, czy waga spełnia wymagania określone przez przepisy metrologiczne. Przeprowadza się ją dla wag wykorzystywanych w obrocie handlowym, produkcji, usługach i wszędzie tam, gdzie wynik pomiaru wpływa na rozliczenia z klientem.
Proces legalizacji może być przeprowadzony tylko przez uprawniony organ – np. Urząd Miar lub autoryzowaną firmę z odpowiednimi certyfikatami. Pozytywny wynik kończy się nadaniem znaku legalizacji i wpisem do dokumentacji urządzenia. Legalizacja potwierdza, że pomiary wagi mieszczą się w dopuszczalnych granicach błędu, określonych w rozporządzeniach.
Co to jest kalibracja?
Kalibracja to techniczne działanie polegające na porównaniu wskazań wagi z wartościami wzorcowymi – najczęściej z użyciem certyfikowanych odważników. W jej trakcie można stwierdzić, czy urządzenie pokazuje właściwe wyniki, i jeśli to konieczne, wprowadzić korekty lub regulacje.
Kalibracja może być wykonana przez serwis techniczny lub wewnętrznie – np. przez pracownika działu kontroli jakości. Nie kończy się nadaniem znaku legalizacji, ale pozwala precyzyjnie dostroić urządzenie, poprawić jego dokładność i zapewnić lepsze wyniki pomiarowe.
Różnice w praktyce
Najważniejsze różnice między legalizacją a kalibracją to:
– Cel:
Legalizacja – zgodność z przepisami prawa
Kalibracja – poprawa precyzji i sprawność techniczna
– Obowiązek prawny:
Legalizacja – obowiązkowa w określonych przypadkach
Kalibracja – dobrowolna, ale zalecana
– Uprawnienia:
Legalizacja – tylko przez uprawniony organ
Kalibracja – może wykonać także serwis lub dział techniczny
– Skutek:
Legalizacja – nadanie znaku i dopuszczenie do użytku
Kalibracja – poprawa dokładności, bez skutku prawnego
Kiedy wykonywać legalizację, a kiedy kalibrację?
Legalizacja jest wymagana m.in. przy pierwszym uruchomieniu wagi, co 25 miesięcy w ramach legalizacji ponownej, a także po naprawach czy zmianie warunków użytkowania.
Kalibracja natomiast powinna być wykonywana zawsze wtedy, gdy istnieje podejrzenie, że urządzenie pokazuje nieprawidłowe wartości – np. po upadku, przeniesieniu wagi, zmianach temperatury lub wilgotności. W wielu branżach kalibrację przeprowadza się regularnie jako część wewnętrznych procedur jakości.
W praktyce warto wykonywać kalibrację tuż przed legalizacją – dzięki temu urządzenie przejdzie ją bez problemów.
Podsumowanie
Legalizacja i kalibracja to dwa uzupełniające się procesy, które wspólnie zapewniają prawidłowe i zgodne z prawem działanie wag. Legalizacja daje przedsiębiorcy formalne potwierdzenie zgodności z przepisami, a kalibracja – pewność co do dokładności wyników pomiarowych. Warto traktować oba te działania jako inwestycję w jakość, bezpieczeństwo i profesjonalizm firmy.
Sprawdź: Legalizacja wag Kraków